Wat gaat voor, inhoud of beleving?
In gesprekken met klanten maar ook met vrienden die ons vertellen over hun irritaties, wrijving en conflicten, merken we keer op keer dat de reden waarom ze er niet uitkomen, ligt aan de manier waarop erover gepraat wordt. Elke situatie die zich voordoet, heeft namelijk twee aspecten: inhoud en beleving. En maar al te vaak worden de gesprekken, de discussies, de ruzies gevoerd over slechts één van die aspecten, en dat is de inhoud. Terwijl je er uiteindelijk sneller uitkomt als je eerst die beleving aandacht geeft.
Of het nu gaat om irritaties op het werk (je krijgt bijvoorbeeld teveel op je bordje en hebt het idee dat niemand daar oog voor heeft). Of dat het gaat om een privé situatie (jij en je partner krijgen altijd ruzie als er iets gezamenlijks gepland moet worden, zoals bijvoorbeeld vakantie of een dagje uit). Bijna altijd gaan de gesprekken vooral over de inhoudelijke aspecten.
Hoewel er geen speld tussen te krijgen is, voelt het voor jou nog steeds even beroerd
In de situatie op je werk legt je leidinggevende je misschien keer op keer uit hoeveel werk er nu eenmaal ligt en hoezeer hij of zij zelf ook onder druk staat van bovenaf, enzovoort, enzovoort. En hoewel er geen speld tussen te krijgen is, voelt het voor jou nog steeds even beroerd.
Vakantie
Bij het plannen van de vakantie kan het zo zijn dat je eigenlijk zelf ook niet begrijpt waarom je altijd geïrriteerd raakt, omdat je partner echt wel naar je geluisterd heeft en al een paar jaar heeft gezegd dat jij de bestemming mag kiezen van jullie vliegvakantie. Maar wel vóór een bepaalde datum, want dan kan hij of zij alles snel nog even in orde maken.
Maar misschien wil jij wel helemaal geen vliegvakantie. Sterker nog, misschien weet je wel helemaal niet wat je wilt, maar wil je gewoon gezien worden. Wil je ruimte voor jouw verhaal, voor hoe jij de vakanties en het plannen van vakanties tot nu toe beleeft. Een open gesprek dat niet vanaf het begin richting oplossing gaat.
En op je werk geldt eigenlijk hetzelfde. Veel werk is op zich niet erg, want je vindt je werk leuk. Maar je zou graag eens praten met je leidinggevende over hoe je het werk ervaart. En misschien ook eens van hem of haar te horen krijgen dat het gewaardeerd wordt dat je je zo inzet. En dan echt gemeend, niet als verplicht nummertje, geleerd op de cursus ‘complimenten geven’.
De beleving komt ALTIJD op de eerste plaats!
Als je vaker tegen dit soort dingen aanloopt, dan ben je waarschijnlijk meer een gevoelsmens. En de mensen met wie je deze discussies hebt, zijn meestal de mensen die hun denken op de eerste plaats zetten. Die willen misschien best luisteren naar jouw verhaal, maar dan pas nadat het probleem is opgelost.
En het grappige is: dat gaat NOOIT werken. In situaties waarin er iets uitgesproken of uitgevochten moet worden, komt de beleving ALTIJD op de eerste plaats. Dan los je vervolgens de inhoud veel sneller op.
Zodra je merkt dat je weer doorschiet in ja maar dit, ja maar dat...
Probeer het maar eens. Zodra je merkt dat je weer doorschiet in discussies over de inhoud: welles-nietes, ja maar dit, ja maar dat… Dan is het het allerbeste om even pas op de plaats te maken en meteen ruimte te maken voor de beleving.
Hoe voel je je bij de situatie en bij de manier waarop er werd gecommuniceerd? Voelde je je gezien of voelde je je bijvoorbeeld niet serieus genomen? Wat maakt dat je blokkeert, dat je boos wordt, dat er emoties zijn? Spreek het allemaal rustig uit (maar zonder je door die emoties te laten leiden).
Vraag vervolgens aan de ander hetzelfde te doen. En zorg ervoor dat je dat je rustig naar elkaar luistert zonder de ander te onderbreken. Het kan zijn dat de ander je nu beter begrijpt. Maar zelfs al is dat niet zo, als jij je emoties hebt uitgesproken, zullen ze hoe dan ook gaan dalen.
En op het moment dat er geen overheersende emoties meer zijn. Op het moment dat je je beiden weer op je gemak voelt en gelijkwaardig in het gesprek. Dan is het tijd om het over de inhoud te hebben. En het leuke is: in negen van de tien gevallen is het inhoudelijke deel van het probleem dan zo opgelost. Want dat was van het begin af aan al niet het echte probleem.