Boek Leven in balans en gewoon gelukkig zijn Ontdek ons boek: Leven in balans en gewoon gelukkig zijn

Alles in Balans

Ben jij jezelf of is jouw leven meer een rollenspel?

Heb je je wel eens afgevraagd hoeveel dingen je op een dag doet die voortkomen uit een rol? Een rol die je jezelf hebt toegeëigend of een rol die je in je schoot geworpen hebt gekregen van de maatschappij en die je zonder te vragen hebt aangenomen?

Je staat op, zorgt dat de kinderen eten krijgen en aangekleed naar school gaan, je belt nog even met een vriendin met liefdesverdriet, stuurt een appje aan die zieke collega, vraagt (als oudste zus) in de familiegroepsapp wie voor het cadeau van opa en oma zorgt en zet bij het verlaten van je huis nog even de groene bak buiten voor de buren.
Op zo’n dag ben je, voordat je aan je werk begint, al bezig geweest met vijf verschillende rollen. Die van moeder, vriendin, collega, zus en buurvrouw. En er zullen er waarschijnlijk nog wel een paar volgen die dag. Want je bent wellicht ook nog werknemer, echtgenoot, tante, teamlid van je sportclub, enzovoort.

Puur jezelf

En hoeveel momentjes van die dag was je nou eigenlijk puur jezelf en voelde je de stilte van je hart?
's Morgens voor het opstaan, misschien? Heb je toen eerst een paar minuten op je gemak liggen luisteren naar de vogels? Ben je nog even heerlijk gaan knuffelen met je geliefde die naast je lag? Of zat je hoofd meteen zo vol met gedachten over de dag dat je je bed uit schoot om in actie te komen?
Als je dit gegeven bekijkt vanuit onze mensbenadering, dan ontdek je al snel wat waarschijnlijk voor het grootste deel jouw leven bepaalt. Voor de meeste mensen zijn dat namelijk hun aangeleerde eigenschappen, die wij drijfveren noemen. Daar tegenover staan jouw aangeboren eigenschappen. Die horen bij jouw persoonlijke missie, ofwel dat wat je hier eigenlijk komt doen op deze aarde. En je kunt je afvragen of dat het simpelweg invullen is van een aantal rollen die je krijgt toebedeeld.

Erkenning en waardering

Het grappige is dat je drijfveren, je aangeleerde eigenschappen dus, je uitstekend kunnen helpen bij het vervullen van je rollen. Stel dat je bijvoorbeeld een grote behoefte aan erkenning en waardering hebt, dan kun je jouw rollen zo invullen dat je overladen wordt met erkenning en waardering. Je kent ze vast wel, die mensen die alom worden gewaardeerd omdat ze altijd aan anderen dachten en pas op de laatste plaats aan zichzelf. Dat zijn ook vaak de dingen die je hoort als iemand overlijdt. Eén ding heb je dan in elk geval bereikt: je kreeg je erkenning en waardering. Maar werd je daar nou echt gelukkig van?

“Het grappige is dat je aangeleerde eigenschappen je uitstekend kunnen helpen bij het vervullen van je rollen”

Een andere veel voorkomende drijfveer is perfectionisme. De rollen in je leven zijn een ideale bliksemafleider voor deze, ook weer aangeleerde, eigenschap. Je kunt er een sport van maken om al je rollen perfect in te vullen. De perfecte ouder, perfecte vriend, perfecte buurman, perfecte werkgever, perfecte werknemer, enzovoort. En de perfecte partner? Die staat er nu even bewust niet tussen, want het gekke is dat er, als je alles perfect wil doen, vaak één rol lijkt te moeten sneuvelen. En vaak is dat de rol die het dichtst bij huis is, die door de minste anderen wordt gezien. Je moet toch één iemand hebben bij wie je je frustraties kwijt kunt, bij wie je af en toe even ‘jezelf’ kunt zijn. Even lekker kunnen razen en tieren en onredelijk zijn. Om er daarna weer tegenaan te kunnen.

Helemaal vrij

Maar dan komt de volgende vraag: want ben je op zo’n moment wel écht jezelf? Zo’n moment waarop al die frustraties eruit komen en waarbij iemand die je na staat het vaak moet ontgelden? 
Wij denken eigenlijk van niet. Je pure zelf, dat wie jij werkelijk bent, is te vinden in dat andere rijtje eigenschappen. Eigenschappen die zijn aangeboren, die samen jouw persoonlijke missie vormen. In dat rijtje kunnen eigenschappen staan als vrijheid, verbinding en eenheid. En ook vreugde en kind-zijn zijn eigenschappen die kunnen horen bij jouw missie. Maar zeg nou zelf, hoe vaak op een dag voel jij je helemaal vrij, voel je diepe vreugde of intense verbondenheid met een ander?
Maar al te vaak zitten onze rollen ons in de weg. Je bent zo gewend aan je rol als ouder, dat je er 24 uur per dag uit handelt. Terwijl jouw kind jou niet de hele dag nodig heeft als ouder. Sterker nog, het is heel fijn voor een kind als zijn ouders hun rol regelmatig even wegleggen, zodat ze de werkelijke mens te zien krijgen. En bijvoorbeeld niet het idee krijgen dat ze een moeder (of vader) hebben die alles zo tot in de puntjes voor elkaar heeft, dat ze daar zelf nooit aan kunnen tippen. 

Je kunt ook besluiten om alleen in die rol te stappen als het nodig is

En dit is nog maar één voorbeeld van af en toe even uit je rol stappen. Je kunt het namelijk doen met alle rollen. In feite zouden wij het liever nog willen omdraaien: je kunt ook besluiten om alleen in die rol te stappen als het nodig is.
Het woord zegt het eigenlijk al: een rol spelen is (bijna per definitie) niet jezelf zijn. Dat betekent niet dat we rollen zouden moeten afschaffen. Sommige rollen hebben ook een functie. Een rol als ouder, verzorgende of werkgever, brengt bijvoorbeeld bepaalde verantwoordelijkheden met zich mee. Maar dat betekent niet dat je de hele dag vanuit die verantwoordelijkheid moet handelen. Er zijn genoeg momenten op een dag waarop jouw kind jouw verzorgende of beschermende rol niet nodig heeft en waarop jouw werknemer geen sturing of coaching nodig heeft. Op die momenten ben je in feite vrij om volledig jezelf te zijn.

Verantwoordelijkheid

En hoe meer je jezelf dat gunt, hoe meer je zult zien dat er wellicht een heleboel rollen overbodig zijn. Wat is bijvoorbeeld de werkelijke rol van een zus, een broer, een vriendin of een buurman? Als het gaat om dit soort (gelijkwaardige) relaties tussen volwassen mensen die prima voor zichzelf kunnen zorgen? Welke verantwoordelijkheden brengen dit soort rollen dan nog met zich mee, behalve een lijstje met verwachtingen die de maatschappij eraan verbindt? Waarom zou je relatie met je vader of je zus anders (lees: hechter) moeten zijn dan met de buurvrouw van drie huizen verderop? Wie besluit vanuit zijn hart en zijn missie te leven, stopt met het maken van dat onderscheid. Dan ben je mens tussen mensen. Dan laat je de verbinding ontstaan waar die ontstaat en vergeet je de rollen. Je leeft een vrij leven maar vergeet nooit jouw verantwoordelijkheid. Vrijheid gaat namelijk niet zonder verantwoordelijkheid. Maar dan hebben we het over de verantwoordelijkheid voor jouw eigen geluk en welzijn. Als je dat op de eerste plaats stelt en je volgt van daaruit je hart in relatie tot anderen, dan heeft je omgeving meer aan jou dan je ooit kon vermoeden.