Al vroeg leren zonder oordeel te zijn

We krijgen het vaak te horen van mensen in de coaching, vooral als het om relatiecoaching gaat: ‘het is zo fijn dat jullie luisteren zonder oordeel’.
Voor ons is dat heel gewoon, maar we weten maar al te goed dat dat in onze samenleving in het algemeen heel anders is.
We leven in een maatschappij waar je al van jongs af aan geconfronteerd wordt met oordelen. Als peuter al kun je dingen goed of fout doen. Op school krijg je vooral te horen wat er allemaal niet goed is of wat je nog mag ‘verbeteren’ en als je gaat werken, gebeurt vaak precies hetzelfde.

Wie er fout zat

Als je anders bent of je anders gedraagt dan wat mensen als ‘normaal’ beschouwen, dan laat je omgeving je dat vaak duidelijk merken. Daar bovenop hebben we ook nog eens een rechtssysteem dat er vooral op gericht is om te kijken wie er fout zat bij een bepaald incident en wie dus de schuldige is. 

Wat een ruimte krijg je in je hoofd als je niet
meer overal een oordeel over hoeft te hebben!

Het wordt ons niet bepaald gemakkelijk gemaakt om zonder oordeel te zijn. En toch is het heerlijk en vooral bevrijdend. Wat een ruimte krijg je in je hoofd als je niet meer overal een oordeel over hoeft te hebben! Maar belangrijker nog, het zou zo helend zijn voor onze maatschappij als we dat van kinds af aan al leren. Of liever gezegd: als we het oordelen niet eens aanleren!

Seksuele intimidatie

De laatste tijd berichtten de media veel over vrouwen die het zat zijn om aangesproken of nagesist of -gefloten te worden op straat. Ze hebben genoeg van dat intimiderende en seksistische gedrag waar sommige jongens en mannen zich graag van bedienen. Daar moet wat aan gebeuren, dus komen er regels. In sommige steden wordt dit soort gedrag officieel verboden en tegelijkertijd luidt de oproep om jongens anders op te voeden. Jongens moeten leren dat dit gedrag ongewenst is en mannen moeten beseffen dat ze (zoals wij het lazen in een interview) er voor vrouwen hoe dan ook ‘uitzien als een dader’.
Poeh, dat is nogal wat! Moeten alle mannen zich dan vanaf nu bij voorbaat schuldig gaan voelen voor dit soort gedrag?

Uit eigen ervaring

Nu willen we niet beweren dat het genoemde gedrag niet intimiderend kan zijn. Dat weten we uit eigen ervaring!
Maar het verschil zit hem in de benadering. Je kunt hiernaar kijken vanuit het oordeel, maar je kunt er ook naar kijken zonder oordeel. Wat maakt dat jongens en mannen dit al sinds jaar en dag doen? (Dat heeft ongetwijfeld met driften te maken) En wat maakt dat het verschijnsel de laatste jaren eerder toeneemt dan afneemt? Hoe zou het zijn als jongens al vroeg leren dat ze meisjes bang maken met dit gedrag? 

Wat deze maatschappij nodig heeft, is het vermogen bij
alle mensen om zich werkelijk in anderen te verplaatsen

Wat deze maatschappij nodig heeft, is het vermogen bij alle mensen om zich werkelijk in anderen te verplaatsen. En hoe kun je dat bereiken? Door jong te beginnen. Door al in groep 3 van de basisschool elke week minimaal een uur in te lassen voor luisteren zonder oordeel. Waarbij je kinderen één voor één uitnodigt om te vertellen wat ze deze week heeft geraakt. Wat dat voor gevoel (emotie) opleverde. Was je bijvoorbeeld verdrietig of boos? En durfde je dat ook te zeggen? Misschien weet die ander niet hoe dit voelde voor jou, dus het is wel belangrijk om het te vertellen. Vervolgens kun je met elkaar bedenken hoe je dat dan het beste kunt vertellen. Op een vriendelijke manier en zonder oordeel.  Zodat de ander ervan kan leren en zich niet aangevallen voelt. Via liefdevolle ofwel geweldloze communicatie dus.
Zo leer je kinderen naar elkaar te luisteren zonder oordeel. En zo leren ze meteen dat bepaalde dingen die zij misschien als heel gewoon vinden, en waar ze misschien nooit bij nadenken, bij anderen misschien heel anders overkomen.