Bestaan er regels voor het ideale samengestelde gezin?

“We willen graag horen hoe we het moeten aanpakken als samengesteld gezin.” Dat was één van de vragen van een stel in relatietherapie. Naast de onderwerpen die puur over de relatie zelf gingen. Nu is het samen grootbrengen van kinderen sowieso wel een belangrijk ding in een relatie. Als dat niet vanzelf gaat, kan het de relatie behoorlijk onder druk zetten. En als het om een samengesteld gezin gaat, lijkt die druk nog wel groter te zijn.
Toch hebben wij geen handvol regels voor het ideale samengestelde gezin. Want dat bestaat in onze ogen namelijk niet. Zoals er ook geen ideaal ‘gewoon’ gezin bestaat.

Decennialang zijn we doodgegooid met zogenaamde idealen over het perfecte gezin als hoeksteen van de samenleving en nu buitelen de deskundigen over elkaar heen om nieuwe regels en normen te introduceren voor het nieuwe samengestelde gezin…

Maar zitten we daar wel op te wachten? Ziet ideaal er niet voor iedereen anders uit? In onze ogen creëer je zelf je ideale gezin door op een bewuste manier afspraken te maken en vooral liefdevol te communiceren. Daar kunnen wij gezinnen zeker bij helpen, maar niet met een stelletje do’s en don’ts die wij voor ze hebben bedacht.

Ziet ideaal er niet
voor iedereen anders uit?

We hebben wel een soort checklist met basisvoorwaarden om met elkaar te kunnen kijken waar ‘jouw’ samenleving aan zou moeten voldoen. Dat lijstje geldt voor alle soorten samenlevingen die je in een huis kunt hebben. Dus ook voor samengestelde gezinnen. Een belangrijk punt op dat lijstje is: gelijkwaardigheid. En die geldt voor iedereen die in het huis woont. Je bent niet allemaal gelijk aan elkaar, maar het is wel belangrijk dat er een gevoel van gelijkwaardigheid is. Je hebt allemaal evenveel recht op geluk, evenveel recht om lekker te wonen in dit huis, en boven alles: evenveel recht om jezelf te kunnen zijn.

Verantwoordelijk

Daarbij hebben de volwassenen wel een extra taak. Vanwege hun ouderschap, of simpelweg het feit dat ze meer ervaring in het leven hebben, zijn ze ook verantwoordelijk voor het welzijn van de minderjarigen in huis. Voor belangrijke beslissingen en bijvoorbeeld het stellen van kaders (wat mag hier wel en niet) zijn zij aan zet. Een ander belangrijk punt op onze checklist is dan ook: ‘ouders/verzorgers handelen als één.’ Als ouders en/of verzorgers, vorm je als het ware het ‘bestuur’ van de samenleving in jullie huis. En omdat je met zijn tweeën bent, heb je de taak om ervoor te zorgen dat je het eerst samen eens bent, voordat je ergens mee naar buiten treedt.

”Het ideale samengestelde
gezin creëer je zelf”

Doe je dit niet, dan is dat funest voor je relatie, maar ook voor voor het gevoel van gelijkwaardigheid van de kinderen. Dan creëer je de bekende situaties waarin kinderen zeggen dat je ze niks hoeft te vertellen omdat je niet hun ouder bent. Als kinderen daarmee komen, is dat een teken dat ze of nog niet gewend zijn aan de nieuwe situatie, óf dat er nooit duidelijk gecommuniceerd is over hoe die nieuwe samenleving zou kunnen werken.

Communicatie

Dat kinderen moeten wennen is logisch, maar meestal is dat laatste het geval: er wordt vaak niet of nauwelijks gecommuniceerd over het feit dat je een nieuwe samenleving aangaat en dat daar misschien wel andere verwachtingen en ‘spelregels’ bij horen. Die kun je samen opstellen en dat kan heel goed in overleg met de kinderen. Maar om het te laten werken, is het cruciaal dat je er als volwassenen open instapt en er open over communiceert. Zowel met elkaar als met de kinderen. Op basis van gelijkwaardigheid en vanuit het principe ‘ouders/verzorgers handelen als één’. Dan kun je op den duur - misschien met vallen en opstaan -  jouw eigen ideale samengestelde gezin creëren. Wie weet ben je dan een voorbeeld voor een heleboel gezinnen om je heen.