Is scheiden altijd de oplossing?

(Persoonlijke blog van Judith, september 2015)

Iedere tweede vrijdag van september is het de dag van de scheiding. Die datum danken we aan de allereerste echtscheiding in Nederland, op 15 september 1796! Het schijnt dat één op de drie huwelijken strandt. Maar eigenlijk zegt dat nog niets want er zijn geen cijfers bekend over al die gestrande relaties die niet officieel zijn vastgelegd.

Nou zal ik de laatste zijn die zegt dat een huwelijk of een relatie heilig is en dat bij elkaar blijven altijd het doel moet zijn. Ik ben nog altijd blij dat ik er vijftien jaar geleden voor gekozen heb te scheiden van mijn eerste man. Toen een zoontje van vrienden in die tijd vroeg waarom, kon ik alleen maar zeggen: ‘omdat ik samen niet meer gelukkig kon zijn’.

Gelukkig zijn

In feite willen we allemaal gewoon domweg gelukkig zijn. En het is en blijft onze eigen verantwoordelijkheid om daarvoor te zorgen. Een ander kan je niet gelukkig maken, in elk geval niet voor de lange termijn. Maar een relatie kan wel de slagroom op de taart zijn. Omdat je elkaar aanvult, stimuleert, wakker houdt, lol hebt met elkaar, alles kunt delen, enzovoort, enzovoort.

Vaak kun je niet benoemen waarom
je ooit voor de ander hebt gekozen

Vaak kun je niet benoemen waarom je voor iemand kiest of waarom je ooit voor die ander hebt gekozen. Al weet je misschien wel de dingen te benoemen die je aantrokken. Bij mij was dat bijvoorbeeld dat ik opkeek tegen de manier waarop mijn eerste man kon redeneren. Hij was erg politiek geïnteresseerd en ik werd dagelijks getrakteerd op hele betogen. Het ging dan over politici die ik helemaal niet kende (ik heb me nooit zo betrokken gevoeld bij de politiek) maar alles wat ie zei, klonk als een klok. Ik hechtte dan ook veel waarde aan zijn mening, op alle gebied. Terwijl ik altijd op mijn gevoel afging, kon hij alles beredeneren en dat vond ik erg knap.

Onbewust legde ik steeds meer dingen in
mijn leven langs zijn rationele maatstaf

Onbewust legde ik steeds meer dingen in mijn leven langs zijn rationele maatstaf en langzamerhand raakte ik stukje bij beetje mezelf kwijt. Het heeft jaren geduurd voordat ik erachter kwam dat ik ver weg was gedreven van de Judith die ik eigenlijk vroeger was. Niet dat we veel ruzie hadden. Eigenlijk bijna nooit. Dus het was voor sommigen in onze omgeving een grote verrassing dat ik niet meer verder wilde.

Dit huwelijk kon niet gered worden en dat moest ook niet. Het stond mijn (en uiteindelijk dus ook zijn) geluk in de weg.

Worstelen

Voor mij was scheiden destijds de enige juiste oplossing. Maar het duurde wel even voordat ik daar helemaal uit was. En met die vraag zien we heel veel stellen worstelen. Tijdens een kennismakingsgesprek voor relatietherapie willen we dan ook altijd duidelijk antwoord van beiden op de vraag wat ze het liefst zouden willen. Soms willen ze beiden alles doen om te kijken of de relatie nog kans van slagen heeft. Maar het gebeurt ook regelmatig dat één van de twee twijfelt of eigenlijk al geen hoop meer heeft. Dat zijn vaak erg verdrietige gesprekken, waarbij degene met twijfel soms de neiging heeft zich wat afstandelijk op te stellen. Wat op de ander dan weer kil en zakelijk overkomt. En dat is pijnlijk, want de ander heeft nog hoop. Tegelijkertijd is het voor degene met twijfel vaak net zo pijnlijk want die is meestal al door een hel gegaan van vragen en spookbeelden in het hoofd omdat alles al in overweging is genomen. Bij beiden overheerst dan een gevoel van onmacht dat ze niet (meer) met elkaar kunnen delen.

Terwijl de één alle hoop heeft gevestigd op de relatiecoaching of -therapie, staat de ander er dan eigenlijk niet echt voor open. Die is soms vooral meegegaan om het gevoel te hebben dat ‘er in elk geval alles aan gedaan is’...

Hoeveel procent kans?

‘Hoeveel procent kans geef je ons?’ krijgen we dan soms te horen. Maar daar kunnen we nooit iets over zeggen. Want dat hangt van zoveel dingen af! Om te beginnen moeten we weten wat er voor de één en de ander nodig is voor een gelukkig leven. Hoe je in elkaar steekt met jouw specifieke aangeboren en aangeleerde eigenschappen. Wat maakt jou echt gelukkig? En komen de dingen die voor jou en de ander nodig zijn voor een gelukkig leven overeen, vullen ze elkaar aan, of zijn ze hier en daar tegenstrijdig?

Spreek je wel dezelfde taal als het
om gevoelens en emoties gaat?

En als je als persoon eigenlijk best goed bij elkaar past, wat is er dan misgegaan in bijvoorbeeld de communicatie? Spreek je wel dezelfde taal als het om gevoelens en emoties gaat? En kun je misschien leren elkaar beter te verstaan? En heb je allebei de moed en de wil om daaraan te werken?

Als je op die vragen een antwoord hebt, kun je samen concluderen of de relatie nog kans van slagen heeft. En op grond daarvan neem je een gedegen beslissing waar je allebei achter staat.

Wij hebben er een speciaal kort traject voor ontwikkeld van drie gesprekken (twee individueel en één gezamenlijk). En we merken dat dat werkt. Mensen krijgen op korte termijn meer inzicht in zichzelf en de ander en in het waarom van het vastlopen van de relatie. Het mooie is dat eigenlijk de meeste stellen na dat traject weer mogelijkheden zien en besluiten samen verder te gaan, met of zonder relatietherapie. Sommige stellen gaan na zo’n traject alsnog uit elkaar. Maar dan wel met meer berusting aan beide kanten. Omdat ze allebei hebben ingezien dat, hoe pijnlijk ook, dit toch de juiste beslissing is.

Lees meer over het ‘Scheiden of blijven’ traject