De behoefte aan erkenning en waardering

Aan het eind van de dag ben je doodop

Zoals we hier al vaker hebben beschreven, werken wij in onze mensbenadering met twee verschillende soorten eigenschappen. Eigenschappen die aangeboren zijn en die horen bij jouw persoonlijke missie, en eigenschappen die je in de loop van je leven hebt aangeleerd. Die laatste eigenschappen noemen wij drijfveren. Die horen niet echt bij je en als je wilt, kun je ze ook weer afleren. De drijfveer die we het meest tegenkomen, is de behoefte aan erkenning en waardering. En hoewel de meeste mensen dat gegeven al snel herkennen, beseffen maar weinigen in hoeverre ze soms hun hele leven erdoor laten bepalen. Dat is jammer, want het kan een leven vanuit je hart, ofwel je persoonlijke missie, behoorlijk in de weg staan.

Onstilbare honger

Behoefte aan erkenning en waardering hebben we allemaal en dat is ook gezond. Maar als daar niet van jongs af aan in een gezonde mate in is voorzien, dan kan deze behoefte zich ontwikkelen tot een drijfveer die je doen en laten op allerlei manieren kan beïnvloeden. Je ontwikkelt, onbewust, een soort onstilbare honger naar erkenning en waardering en voor je het weet, staat een groot deel van jouw handelen in het teken hiervan.

Omdat iedereen anders is, ontwikkelt iedereen zijn eigen manieren om die behoefte aan erkenning en waardering alsnog te bevredigen. Dat zijn de overlevingsstrategieën. En die kunnen dus heel verschillend zijn. Al treffen we ook mensen die ze allemaal herkennen. We noemen er een paar: Aardig of lief gevonden willen worden; de neiging om te pleasen; de behoefte om dienstbaar te zijn; steeds meebewegen met de ander; conflicten vermijden; moeite met grenzen aangeven; de neiging tot perfectionisme, enzovoort.

Word je er blij van?

Eén van de sleutels om te herkennen of een eigenschap is aangeboren (en bij jouw persoonlijke missie hoort) of is aangeleerd, waardoor het een drijfveer is, is het antwoord op de vraag of je er blij van wordt. Maar daar zit ook meteen de valkuil. Want mensen die op hun werk voortdurend dienstbaar zijn of die thuis en in hun vriendenkring graag de harmonie bewaren, geven vaak aan dat ze daar blij van worden. Als jij er in een vergadering waarin alle aanwezigen strijden om hun gelijk voor kunt zorgen dat iedereen een beetje zijn zin krijgt, waardoor het gemor weer over is, kun je daar inderdaad best een goed gevoel aan over houden. En als je, ondanks de te hoge werkdruk, het toch weer voor elkaar hebt gekregen dat ene extra klusje voor de baas te doen, waardoor je hem of haar tevreden hebt gestemd, zul je je ook vast even heel goed voelen. Net als dat het fijn is als je steeds precies op tijd je vrienden een appje weet te sturen, zodat ze weten dat je aan ze denkt.

Je bent vaak, onbewust,
de hele dag bezig met dingen
die in feite tegen je natuur ingaan

De valkuil bij al die dingen is echter, dat het maar korte momenten van blijheid zijn. Je hebt altijd weer nieuwe handelingen nodig die je weer even dat goede gevoel geven. Zo ben je vaak, onbewust, de hele dag bezig met dingen die in feite tegen je natuur ingaan. Om gezien te worden, niet af te gaan, de harmonie te bewaren, het conflict te vermijden, enzovoort. Je wordt in feite geleefd door een drijfveer en dat kost alleen maar energie. Aan het eind van de dag heb je wel een aantal ‘goedgevoelmomenten' gehad maar ben je toch doodop.

Duurzame blijheid

Dat is wat drijfveren met je doen. Als je er voortdurend naar leeft, dan putten ze je uit. Terwijl (meer) leven vanuit jouw aangeboren eigenschappen juist energie oplevert. Dat zorgt voor duurzame blijheid. Ontdekken wat het verschil is, is nog een heel proces. Het betekent dat je voortdurend beseft wat je doet uit behoefte aan erkenning en waardering en wat je doet uit pure liefde of gewoon omdat het kan en omdat je er blij van wordt. En dat begint met eerlijk en vooral liefdevol kijken naar je eigen handelen.