Jezelf zijn, wat is dat eigenlijk?

Mensen die ons en onze coaching kennen, kennen ook het beeldje ‘Permission to be yourself’, van kunstenares en vriendin Anuka, die met haar kunst voor ons vaak precies de juiste snaar weet te raken. Het beeldje staat op de cover van ons boek ‘Leven in balans, en gewoon gelukkig zijn’ en staat op tafel in onze coachingsruimte.
Daar geeft het nog wel eens aanleiding tot discussies, en dan vooral in de relatiecoaching.

Inmiddels is ‘jezelf zijn’ helemaal in. We krijgen van alle kanten de oproep om ‘gewoon onszelf’ te zijn. Dat was nog niet zo toen het beeldje jaren geleden bij ons op tafel kwam.  Maar misschien maakt het feit dat mensen deze boodschap steeds vaker tegenkomen, wel juist dat hij meer gaat prikkelen.
‘Zo, dat is leuk,’ krijgen we te horen van iemand die het beeldje ziet staan. ‘Dat betekent dus dat hij gewoon mag doen waar hij zin in heeft en dat ik het allemaal maar moet pikken?’

Onbewust

De eerste keer dat we dat hoorden, realiseerden we ons opeens dat je ‘jezelf zijn’ blijkbaar op verschillende manieren kan uitleggen. Voor sommigen betekent het blijkbaar dat je lekker onbewust je ding kunt doen, zonder ooit rekening te houden met anderen.
Op die manier ben je net zo min echt jezelf als wanneer je je de hele dag aan zou passen aan de wensen van je omgeving. 
Je pure unieke zelf zijn, schuilt volgens ons in het zoveel mogelijk leven naar je aangeboren eigenschappen. De eigenschappen die horen bij jouw persoonlijke missie, bij dat wat je hier op deze wereld kwam doen. Die eigenschappen zijn jammer genoeg bij de meeste mensen minder (of zelfs niet meer) zichtbaar. En dat is omdat we in de loop der jaren eigenschappen aanleren waarmee we ons aanpassen of waarmee we simpelweg ‘overleven’. Die eigenschappen, die wij drijfveren noemen, vormen een donkere wolk voor het licht van jouw persoonlijke missie. Je kunt als het ware niet meer zien wij jij werkelijk bent.
 

Vrijheid

Stel dat ‘vrijheid’ een belangrijke missie-eigenschap is voor de man van de vrouw die we hierboven noemden. En stel dat zijn vrouw ‘verbetering’ heeft als één van haar drijfveren (aangeleerde eigenschappen). Dan kan het goed zijn dat haar verlangen om continu de situatie te ‘verbeteren’ heeft geleid tot perfectionisme en een sterke controledrang. Als ze van daaruit al jaren haar man aanspreekt op zijn gedrag en hem als het ware ‘dwingt’ om mee te gaan in haar hang naar verbetering, is het niet gek dat dat hem op een gegeven moment teveel  wordt. 
Dan word je teveel belemmerd in je missie-eigenschap vrijheid en kun je in feite onvoldoende jezelf zijn. En dan gebeurt het wel eens dat de drang naar vrijheid op een gegeven moment extreme vormen gaat aannemen…

En stel nou dat de vrouw in kwestie ‘verbinding’ heeft als één van haar missie-eigenschappen. Dan is het voor haar van vitaal belang om wezenlijke dingen te delen met de ander. Maar op het moment dat die ander steeds wegloopt (omdat hij in dit geval een beperking voelt van zijn vrijheid), verliest ze keer op keer de verbinding. Ook zij wordt hier belemmerd in haar missie: ze kan onvoldoende verbinding maken en op een gegeven moment breekt dat je op.

Mensen zijn op hun best als ze zoveel mogelijk zichzelf kunnen zijn
 

Jammer genoeg zijn partners zich vaak onvoldoende bewust van een dergelijke wisselwerking. Want als je van het begin af aan zou weten wat de ander werkelijk nodig heeft om zichzelf te zijn en als je daar vervolgens op een gelijkwaardige manier met elkaar over praat, kun je veel ellende voorkomen. Vaak word je er allebei alleen maar leuker van. Want mensen zijn nu eenmaal op hun best als ze zoveel mogelijk zichzelf kunnen zijn.