Kun je hooggevoeligheid begrijpen?

Wij beseffen maar al te goed dat wij het hebben getroffen in onze relatie. We zijn allebei behoorlijk (hoog)gevoelig en hoeven nooit iets uit te leggen aan elkaar. Activiteiten in grote groepen hebben we allang uit ons leven geschrapt, op drukke dagen gaan we de stad niet in en voor ons is het doodnormaal om in een halfleeg restaurant niet naar binnen te gaan omdat de ‘fijne plekjes’ bezet zijn. Sorry, te druk, zeggen we dan, het personeel in verbazing achterlatend.

De één hooggevoelig en de ander niet?

Dat dit bij heel wat stellen minder makkelijk gaat, merken we in de relatiecoaching. Als één van de twee gevoeliger is dan gemiddeld, kan dat best lastig zijn. Niet alleen voor de gevoelige persoon zelf maar ook voor de ander. Zeker als die ander kampt met de drijfveer ‘alles willen begrijpen’. In onze mensbenadering maken wij onderscheid tussen aangeboren eigenschappen en aangeleerde eigenschappen, die wij drijfveren noemen. Het fijne van aangeleerde eigenschappen is dat je ze ook kunt afleren, maar dat is voor veel mensen makkelijker gezegd dan gedaan.

Alles uitleggen

In de huidige maatschappij kom je veel mensen tegen met de drijfveer 'alles willen begrijpen'. Het geeft vaak een veilig gevoel als je alles om je heen kunt duiden en uitleggen. En de maatschappij speelt er ook op in. Als je de dingen die je doet maar kunt verklaren, is het immers vaak goed.
Iemand met de drijfveer ‘alles willen begrijpen’ kan de neiging hebben alles te rationaliseren, te analyseren en te relativeren. Ook kan het zijn dat je dankzij deze drijfveer snel conclusies trekt en voortdurend bezig bent met doelen stellen en behalen.

Gewoonten die moeilijk samengaan met iemand die voornamelijk leeft op zijn of haar gevoel. ‘Waarom wil je nu alweer naar huis, het is net zo’n gezellig feestje?’ ‘En waarom wil je naar een ander restaurant, er is toch genoeg plek?’

'Het voelt niet goed'
moet voldoende zijn

Leg dan maar eens uit dat je niet op een plek wilt zitten met mensen vlak achter je of waar voortdurend mensen langslopen richting toilet. Als de aanwezigheid van veel mensen voor de ander alleen maar gezelligheid betekent, dan kom je niet ver met je uitleg.

Het lastige is ook dat het voor een hooggevoelig persoon vaak moeilijk is om met klinkende argumenten te komen. Terwijl mensen met de drijfveer ‘alles willen begrijpen’ daar meestal heel bedreven in zijn. Zij analyseren, relativeren,  zetten alles op een rij en trekken hun conclusie. Vaak een verhaal dat klinkt als een klok en waar je als hooggevoelige niets tegenin kunt brengen, ook al voelt de conclusie voor jou niet juist.

Niet alles valt te begrijpen

Als we willen, zouden we er hele sessies aan kunnen besteden om in dit soort gevallen meer begrip te kweken voor wat een hooggevoelig persoon beweegt. Maar als je zelf niet hooggevoelig bent, zul je dat nooit echt begrijpen.
Het beste wat iemand met de drijfveer ‘alles willen begrijpen’ kan doen, is erkennen dat nu eenmaal niet alles te begrijpen valt. En degene die hooggevoelig is, mag leren dat het niet nodig is om alles uit te leggen. Dat gevoel daar in feite ook niet voor bedoeld is.  Een simpel ‘het voelt niet goed voor mij’ moet voldoende zijn om iets niet te doen.

Overigens geeft het een hooggevoelige partner, vriend of familielid altijd wel veel inzicht als hij of zij ontdekt dat de ander zich gewoonweg onveilig voelt als hij of zij iets niet begrijpt. Maar daar kun je samen een weg in vinden. Als het je beiden lukt om de ander in zijn waarde te laten, zal het je relatie zelfs versterken. Degene die graag alles begrijpt, zal leren waarderen dat de ander soms dingen heel goed aanvoelt. En komt er een keer een situatie waarin je je onverhoopt moet verdedigen tegenover een derde partij, dan kan de kunst van het rationaliseren van de ander heel goed van pas komen...